|
VIEW : 1,506
เพิ่ม/แก้ไขข้อมูลพระประวัติ
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช มีพระนามเดิมว่า แพ ประสูติในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๓๙๙ เป็นชาวสวนบางลำภูล่าง อำเภอคลองสาน จังหวัดธนบุรี พระชนกชื่อนุตร พระชนนีชื่ออ้น สกุล พงษ์ปาละ
เมื่อพระชันษาได้ ๗ ปี ได้ไปศึกษาอักษรสมัยกับสมเด็จพระวันรัตน์ (สมบุรณ์) ขณะยังเป็นเจ้าอาวาสวัดทองนพคุณ กรุงเทพมหานคร เมื่อสมเด็จพระวันรัตน์ (สมบุรณ์) ย้ายไปครองวัดราชบุรณราชวรวิหาร พระองค์ได้ย้ายตามไปด้วย
บรรพชาเป็นสามเณร เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๑๑ โดยมี สมเด็จพระวันรัตน์ (สมบุรณ์) เป็นพระอุปัชฌาย์ เมื่อสมเด็จพระวันรัตน์ (สมบุรณ์) ย้ายไปครองวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร ก็ให้รับพระองค์ไปอยู่ด้วย ขณะอยู่วัดพระเชุตพนฯ พระองค์ได้ศึกษากับสมเด็จพระวันรัตเป็นหลัก นอกจากนี้ก็ศึกษากับเสมียนตราสุขบ้ง พระโหราธิบดี (ชุ่ม) บ้าง อาจารย์โพบ้าง ได้เข้าสอบครั้งแรกที่พระที่นั่งสุทไธสวรรยปราสาทในปี พ.ศ. ๒๔๑๙ แต่สอบไม่ผ่าน
พ.ศ. ๒๔๑๙ ท่านอายุครบอุปสมบท แต่สมเด็จพระวันรัต (สมบุรณ์) อาพาธ พระองค์อยู่พยาบาลจนกระทั่งท่านมรณภาพ จึงไปฝากตัวเป็นศิษย์สมเด็จพระวันรัต (แดง สีลวฑฺฒโน) วัดสุทัศนฯ ตามที่สมเด็จพระวันรัต (สมบุรณ์) ฝากฝังไว้ ในปีเถาะ พ.ศ. ๒๔๒๒ จึงได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ ณ วัดเศวตรฉัตร โดยมี สมเด็จพระวันรัต (แดง สีลวฑฺฒโน) เป็นพระอุปัชฌาย์ แล้วย้ายมาอยู่วัดสุทัศนฯ ศึกษากับสมเด็จพระวันรัต (แดง สีลวฑฺฒโน) เป็นหลัก และไปศึกษากับสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสฺสเทโว) บ้าง เข้าสอบอีกครั้งที่พระที่นั่งสุทไธสวรรยปราสาทในปีมะเมีย พ.ศ. ๒๔๒๕ ได้เปรียญธรรม ๔ ประโยค ต่อมาปีระกา พ.ศ. ๒๔๒๘ เข้าสอบที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม แปลเพิ่มได้อีก ๑ ประโยค เป็นเปรียญธรรม ๕ ประโยค
ตำแหน่ง
ฝ่ายปกครอง
| พ.ศ. ๒๔๕๘ | เป็น เจ้าคณะรองหนใต้ |
| พ.ศ. ๒๔๖๖ | เป็น เจ้าคณะใหญ่ฝ่ายอรัญวาสี |
| พ.ศ. ๒๔๘๑ - ๒๔๘๗ | เป็น สมเด็จพระสังฆราช |
| เจ้าอาวาสวัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร |
พระอวสานกาล
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (แพ ติสฺสเทโว) สิ้นพระชนม์เมื่อวันศุกร์ เดือน ๑๒ ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีวอก จ.ศ. ๑๓๐๖ ตรงกับวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๘๗ เวลา ๐๓.๐๐ น. สิริพระชันษาได้ ๘๙ ปี ทรงดำรงตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราชเป็นเวลา ๖ ปี ๑๑ วัน
สมณศักดิ์
|
๑๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๓๒ เป็น
พระราชาคณะ
ที่ พระศรีสมโพธิ
|
|
๑๓ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๔๑ เป็น
พระราชาคณะผู้ใหญ่
ที่ พระเทพโมฬี ตรีปิฎกธรา มหาธรรมกถึกคณฤศร บวรสังฆารามคามวาสี
|
|
๒๗ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๔๓ เป็น
พระราชาคณะชั้นธรรม
ที่ พระธรรมโกษาจารย์ สุนทรญาณนายก ตรีปิฎกมุนี มหาคณาธิบดีสมณิศร บวรสังฆารามคามวาสี
|
|
๑๐ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๕ เป็น
พระราชาคณะเจ้าคณะรองคณะกลาง
มีราชทินนามตามที่จารึกในหิรัญบัฏว่า พระพรหมมุนี ศรีวิสุทธิญาณ ตรีปิฎกธรรมาลังการวิภูษิต มัชฌิมคณิศร บวรสังฆารามคามวาสี สังฆนายก
|
|
๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๖๖ เป็น
สมเด็จพระราชาคณะ เจ้าคณะใหญ่ฝ่ายอรัญวาสี
ที่ สมเด็จพระพุฒาจารย์ อเนกสถานปรีชา สัปตวิสุทธิจริยาสมบัติ นิพัทธธุตคุณ ศิริสุนทรพรตจาริก อรัญญิกคณฤศร สมณนิกรมหาปรินายก ตรีปิฎกโกศล วิมลศีลขันธ์ สรรพสมณคุณ วิบุลยประสิทธิ์ บวรสังฆาราม คามวาสี อรัญวาสี มหาสังฆนายก
|
|
๒๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๒ เป็น
สมเด็จพระราชาคณะทักษิณมหาคณิศวราธิบดี
ที่ สมเด็จพระวันรัต ปริยัตติพิพัฑฒนพงศ์ วิสุทธสงฆปรินายก ตรีปิฎกโกศล วิมลคัมภีรญาณสุนทร มหาทักษิณคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัณยวาสี
|
|
๑๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๘๑
ได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราช
|
|
๑๙ กันยายน พ.ศ. ๒๔๘๒
ได้รับเฉลิมพระนามตามสุพรรณบัฏว่า สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สุขุมวิธานธำรง สกลสงฆปรินายก ตรีปิฎกกลากุศโลภาส อานันทมหาราชพุทธมามกาจารย์ ติสสเทวภิธานสังฆวิสสุต ปาวจนุตตมโศภน วิมลศีลสมาจารวัตร พุทธศาสนิกบริษัทคารวสถาน วิจิตรปฏิภาณพัฒนคุณ อดุลคัมภีรญาณสุนทร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัญญวาสี
|