เมื่ออายุได้ ๑๐ ปี ได้เรียนอักษรสมัยภาษามอญ ในสำนักพระอาจารย์นันท์ วัดศาลทอง แล้วได้บรรพชาเป็นสามเณร โดยมีพระอาจารย์นันท์ เป็นพระอุปัชฌาย์ และได้มาเรียนพระปริยัติธรรม ที่วัดปากอ่าว (เกล็ด) (คือวัดปรมัยิกาวาส ในปัจจุบัน) ภายหลังตามพระอาจารย์นันท์มาอยู่วัดชนะสงคราม ในกรุงเทพ ซึ่งต่อมาพระอาจารย์นันท์ได้เป็นพระวินัยธร (เข้าใจว่าเป็นฐานานุกรมในพระสุเมธาจารย์ เจ้าคณะรามัญ)

     ในรัชกาลที่ ๔ อายุได้ ๒๒ ปี ได้ไปอุปสมบทเป็นพระภิกษุที่วัดบางพูด (นอก) เมื่อวันอาทิตย์แรม ๑๒ ค่ำ เดือน ๖ ปีมะโรง อัฐศก จุลศักราช ๑๒๑๘ พ.ศ. ๒๓๙๙ พระปลัดเจ้าอาวาสวัดบางพูด (ใน) เป็นพระอุปัชฌาย์ พระวินัยธรรม วัดชนะสงคราม เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระวินัยธรนันท์ วัดชนะสงคราม เป็นพระอนุสาวนาจารย์

     เมื่ออุปสมบทแล้วได้มาอยู่ที่วัดชนะสงครามตามเดิม แล้วได้เข้าสอบไล่พระปริยัติธรรมเปรียญรามัญ สอบได้เปรียญ ๔ ประโยครามัญ (เทียบเท่าเปรียญไทย ๕ ประโยค ถือว่าจบเปรียญรามัญเพราะมีสูงสุดแค่เปรียญ ๔ ประโยคเท่านั้น) ภายหลังทรงพระกรุณาโปรดให้เป็นพระครูราชปริตร (ตำแหน่งปริตรรามัญ) แล้วให้ไปรักษาการตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดบวรมงคลอยู่คราวหนึ่ง ราวพ.ศ. ๒๔๑๐ เมื่อหม่อมเจ้าพระศีลวราลังการ เจ้าอาวาสวัดชนะสงคราม สิ้นชีพิตักษัยแล้ว

     รัชกาลที่ ๔ ทรงตั้งเป็นพระราชาคณะที่ พระอุดมญาณ แล้วโปรดให้ครองวัดชนะสงครามสืบต่อมา จากการตรวจสอบจากเอกสารต่าง ๆ แล้วสันนิษฐานว่า ผู้บันทึกประวัติท่านอาจเข้าใจผิดได้ว่าท่านเป็นพระครูปริตจึงคิดว่าเป็นพระครูราชปริต ในจดหมายเหตุ การตั้งสมณศักดิ์นั้นปรากฏว่าท่านได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสุนทรวิลาศ และในปี พ.ศ. ๒๔๑๐ ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะดังข้อความในจดหมายเหตุว่า

     “วันจันทร์ เดือน ๓ ขึ้น ๓ ค่ำ (ปีเถาะ นพศก) ตั้งที่พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ ให้พระครูสุนทรวิลาศ วัดชนะสงคราม เป็นพระอุดมญาณ เดิม (นิตยภัต) ๑ ตำลึง ๒ บาท ขึ้น ๑ ตำลึง ๒ บาท (รวม) ๓ ตำลึง พระปลัดอุตมทีปะ วัดชนะสงคราม เป็นพระครูสุนทรวิลาศ นิตยภัต ขึ้น ๑ ตำลึง ๒ บาท”

     ในรัชกาลที่ ๕ (ปีใดไม่ปรากฏ) ทรงพระกรุณาโปรดให้เลื่อนเป็นพระสุเมธาจารย์ บริหารธรรมขันธ์ รามัญสังฆคณาธิบดี ที่ตำแหน่งเจ้าคณะใหญ่รามัญนิกาย (เสมอชั้นธรรม) มีนิตยภัต ๕ ตำลึง มีฐานานุศักดิ์ตั้งฐานานุกรมได้ ๕ รูปคือพระครูปลัด ๑ พระครูวินัยธร ๑ พระครูวินัยธรรม ๑ พระครูสมุห์ ๑ พระครูใบฎีกา ๑

     ต่อมามีอธิกรณ์มีความผิดโดยใช้อำนาจลงโทษพระปลัดคลัง วัดปรมัยยิกาวาศ เกินสมควร ทรงพระกรุณาโปรดให้ลดสมณศักดิ์และลดนิตยภัตลงมาเทียบตำแหน่งพระอุดมญาณ แต่ยังคงราชทินนามที่พระสุเมธาจารย์ตามเดิม แล้วให้ปฏิบัติราชการแก้ตัวต่อไป

     เมื่อปีชวด สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๕๖ พ.ศ. ๒๔๓๗ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จประพาสไซโยก พระสุเมธาจารย์ (ศรี) ได้โดยเสด็จพระราชดำเนินด้วย เมื่อเสด็จกลับทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้ดำรงสมณศักดิ์และรับนิตยภัตรตามเดิม ตามพระบรมราชโองการว่า

     “พระราชาคณะรามัญ พระสุเมธาจารย์ เปลี่ยนตาลิปัตให้ถือพัดที่ธรรมอย่างเก่า เจ้าคณะใหญ่ฝ่ายรามัญนิกาย นิตยภัต เดิม ๔ ตำลึง ๒ บาท ขึ้น ๒ บาท (รวมเป็น) ๕ ตำลึง”