ในรัชกาลที่ ๕ ถวายตัวเปนศิษย์ศึกษาในสำนักสมเด็จพระมหาสมณะแต่ยังดำรงพระยศเปนกรมหมื่นวชิรญาณวโรรส

     อุปสมบท เมื่อปีจอ พ.ศ. ๒๔๒๙ ณ วัดมงกุฎกษัตริย์ โดยมี พระพรหมมุนี (แฟง กิตฺติสาโร ) เมื่อครั้งยังเป็นพระกิตติสารมุนี เป็นพระอุปัชฌาย์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ครั้งเปนกรมหมื่น เป็นพระกรรมวาจาจารย์

     แล้วเรียนพระปริยัติธรรมในสำนักสมเด็จพระมหาสมณะแลพระพรหมมุนี (แฟง) ต่อมาได้เปนตำแหน่งพระครูสมุห์ แล้วเปนพระครูพิศาลสรภัญถานานุกรมในสมเด็จพระมหาสมณะ เมื่อเสด็จดำรงพระยศเปนเจ้าคณะรองคณะธรรมยุติกา แล้วเข้าแปลพระปริยัติธรรมที่ในวัดพระศรีรัตนศาสดาราม เมื่อปีขาล พ.ศ. ๒๔๓๓ แปลได้ ๗ ประโยคในคราวเดียวนั้น

     แต่ภายหลัง พระธรรมปาโมกข์ ถม เกิดขัดกับสมเด็จพระมหาสมณเจ้าฯ จึงถวายพระพรลาสิกขาบท โปรดให้ออกจากตำแหน่งพระราชาคณะ เมื่อปีมะแม พ.ศ. ๒๔๖๒ แล้วย้ายไปอยู่วัดมัชฌันติการาม บางเขนในเดือนนั้น ครองตนเป็นอุบาสก ไม่มีครอบครัว สมาทานนิตยศีล บำเพ็ญทานการกุศล เช่นอุทิศเงินสร้างกุฏิวราสัย ที่คณะนอก ๑ หลัง ถวายที่ดินแก่วัดมกุฏกษัตริยารามและแก่วัดบวรนิเวศวิหาร บริจาคเงินแก่มหามกุฏราชวิทยาลัย และถวายพระแก้วมรกตองค์น้อยเป็นสมบัติของวัดมกุฏกษัตริยาราม เป็นต้น