ได้เข้าศึกษาเล่าเรียนจนจบชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ จากนั้นก็ออกมาช่วยบิดามารดาประกอบอาชีพทำไร่-ทำนา ตามวิถีชีวิตชาวนา เข้าสู่วัยหนุ่มไปเป็นพ่อค้า (นายฮ้อย) ต้อนวัวควายไปขายทาง จังหวัดสระบุรี และนำข้าวเปลือกบรรทุกเรือกระแซงล่องแม่น้ำชีไปขาย จังหวัดมหาสารคามและ จังหวัดร้อยเอ็ด ในวัยหนุ่มนายคำตาชอบศึกษาร่ำเรียนวิชาเกี่ยวกับเวทย์มนต์คาถา โดยเฉพาะเรียนจากปู่หล้า ถึงแม้จะเป็นฆราวาสก็มีความสามารถในทางปราบผีปอบ ทำน้ำพุทธมนต์ กันบ้านกันเมืองจากเสนียดจัญไรเภทภัยต่างๆ แต่งแก้สะเดาะเคราะห์ เป็นต้น

     อุปสมบท เมื่อวันที่ ๑๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๗๓ อายุได้ ๒๑ ปี ณ พัทสีมาวัดพิชัยพัฒนาราม บ้านวังชัย ตำบลวังชัย อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น

     ต่อมาไปจำพรรษาที่วัดโพธิ์ชัย บ้านคำม่วง อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น สอบได้นักธรรมชั้นโท และนักธรรมชั้นเอก