โดยเป็นบุตรคนแรก ในจำนวนพี่น้อง ๔ คน คือ
     ๑. พระพินิตพินัย (คำภา รกฺขิตสีโล,วรรณพฤกษ์)
     ๒. นายเพ็ง วรรณพฤกษ์ (เสียชีวิตแล้ว)
     ๓. นายแหลมทอง จันทสาร
     ๔. นายอาวุธ จันทสาร

     เมื่อจบการศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ จากโรงเรียนวัดบ้านผักกาดหญ้า ซึ่งเป็นหลักสูตรขั้นพื้นฐานในขณะนั้นแล้ว ได้บรรพชาเป็นสามเณร เมื่อวันที่ ๑๕ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๙๒ ขณะมีอายุ ๑๕ ปี ณ วัดสุปัญญาราม ตำบลนาเลิง อำเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด โดยมี พระราชสิทธาจารย์ (บุญเรือง ปภสฺสโร) อดีตเจ้าคณะธรรมยุตจังหวัดร้อยเอ็ด อดีตเจ้าอาวาสวัดสุปัญญาราม - วัดสระทอง บ้านผักกาดหญ้า และอดีตเจ้าอาวาสวัดมิ่งเมือง อำเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด เมื่อครั้งยังมีสมณศักดิ์เป็น พระครูวิโรจนผดุงศาสน์ เป็นพระอุปัชฌาย์

     อุปสมบท เมื่อวันที่ ๑๐ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๙๙ เวลา ๑๔.๐๐ น. ขณะมีอายุ ๒๑ ปี ณ วัดสัมพันธวงศ์ เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพมหานคร โดยมี พระมหารัชชมังคลาจารย์ (เทศ นิทฺเทสโก) เมื่อครั้งยังมีสมณศักดิ์ที่ พระรัชชมงคลมุนี (พระราชาคณะชั้นธรรม) อดีตเจ้าอาวาสวัดสัมพันธวงศ์ (รูปที่ ๙) เป็นพระอุปัชฌาย์ พระเทพปัญญามุนี (เฉย ยโส) อดีตเจ้าอาวาสวัดสัมพันธวงศ์ (รูปที่ ๑๐) เมื่อครั้งยังมีสมณศักดิ์ที่ พระเนกขัมมมุนี เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระเนกขัมมมุนี (เส็ง ทินฺนวโร) อดีตผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสัมพันธวงศ์ เมื่อครั้งยังมีสมณศักดิ์ที่ พระครูธรรมาลังการ เป็นพระอนุสาวนาจารย์